إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا ﴿اسراء/۷﴾ اگر نیکی کنید بخودتان نیکی میکنید، و اگر بدی کنید باز هم به خود میکنید
امام على علیه السلام :
امام صادق علیه السلام :
یَعیشُ النّاسُ بِاِحْسانِهِمْ اَکْثَرَ مِمّا یَعیشونَ بِاَعْمارِهِمْ وَ یَموتون بِذُنوبِهِمْ اَکْثَرَ مِمّا یَموتونَ بِآجالِهِمْ؛
مردم، بیشتر از آن که با عمر خود زندگى کنند، با احسان و نیکوکارى خود زندگى مى کنند و بیشتر از آن که با اجل خود بمیرند، بر اثر گناهان خود مى میرند.
)دعوات الراوندى، ص 291، ح 33(
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
تبصره: سوق نظم آیه شریفه مقتضى است خطاب به بنى اسرائیل را، لکن ممکن است خطاب به امت پیغمبر خاتم صلّى اللّه علیه و آله و سلّم و جمله معترضه باشد بین قصه، چنانچه خطیب و واعظ در ضمن حکایتى موعظه و نصیحتى به مناسبت کند و بعد عود به بقیه کلام نماید. بنابراین چون بنى اسرائیل علو و طغیان و افساد کردند در زمین، مسلط فرمود بر آنها قومى را، و چون توبه نمودند، قبول فرمود توبه ایشان را و ظفر داد بر دشمنان. پس به مناسبت خطاب فرماید امت پیغمبر خاتم صلّى اللّه علیه و آله و سلّم را به اینکه اگر نیکى کنید، نیکوئى نمودید مر نفسهاى خود را چه ثواب آن به شما رسد، و اگر بدى کنید، وبال آن مر نفسهاى شما راست و بس. و این آگاهى باشد عموم مکلفین را به اقدام خیرات و مبرات و اجتناب از شرور و محرمات، و به استمرار این ملکه حسنه، فساد و افساد نقصان، بلکه به کلى رفع گردد. در مدارک از حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود: من هرگز به کسى نیکوئى نکرده‌ام و هرگز به کسى بدى نیز نرسانیده‌ام، پس این آیه تلاوت نموده. این به جهت آنکه:
هر چه کنى به خود کنى
گر همه نیک و بد کنى
فَإِذا جاءَ وَعْدُ الْآخِرَةِ: پس چون بیاید وعده عقاب نوبت دیگرى، یعنى افساد دوم. به قول مفسرین میان این دو افساد، دویست و ده سال فاصله بوده.
لِیَسُوؤُا وُجُوهَکُمْ: برانگیزیم بر وجه تخلیه گروهى را به شما تا آن فرستادن و برانگیختن بد سازد رویهاى شما را، یعنى آثار غم و اندوه بر بشره شما پیدا شود.
قرائت حفص به جمع باشد «لِیَسُوؤُا» یعنى تا آن قوم رویهاى شما را بد سازند قرائت کسائى «لنسوؤ» به اعتبار «بَعَثْنا» که اضافه به خدا باشد، یعنى بد سازیم رویهاى شما را. وَ لِیَدْخُلُوا الْمَسْجِدَ: و تا داخل مسجد بیت المقدس شود.
کَما دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ: چنانچه داخل شدند مسجد الحرام را آن جماعت در مرتبه اول. وَ لِیُتَبِّرُوا ما عَلَوْا تَتْبِیراً: و تا هلاک کنند آنان را که بر او غالب شده باشند از دیار شما هلاک کردنى
